Życiorys św. Józefa

Święty Józef (hebr. Jehosep – Bóg przydał) był, zgodnie z przekazami Ewangelii, mężem Maryi. Pracował jako wyrobnik, czyli rzemieślnik od naprawy narzędzi rolniczych, przedmiotów drewnianych itp. W Piśmie świętym poświęcono mu łącznie 26 wierszy. Ewangeliści nie zanotowali jednak żadnego słowa, wypowiedzianego przez Józefa. Wspominany jest natomiast w ramach opisu zdarzeń poprzedzających zaślubiny z Maryją, przy spisie ludności zarządzonym przez cesarza Augusta, przy relacji o narodzinach Jezusa, w opisie ofiarowania Jezusa w świątyni oraz przy wzmiance o ucieczce do Egiptu i o powrocie do Nazaretu. Wzmianki o św. Józefie znajdujemy też w apokryfach pochodzących z drugiego wieku chrześcijaństwa.

Św. Józef wywodził się z królewskiego rodu Dawida. Mimo wysokiego pochodzenia nie posiadał żadnego majątku i zarabiał na życie pracą jako cieśla oraz stolarz. Był zaręczony z Maryją. Kiedy dowiedział się o tym, że oczekuje Ona dziecka, uwierzył w cudowne poczęcie i nie oddalił Jej, a wręcz odwrotnie – z polecenia anioła wziął Maryję do siebie, do domu w Nazarecie. Był świadomy, że dziecko, którego spodziewa się jego narzeczona, nie jest jego potomkiem. Józef nie był bowiem ojcem Chrystusa według ciała, ale według prawa żydowskiego jako prawomocny małżonek Maryi.

Po raz ostatni Józef pojawia się na kartach Pisma Świętego podczas pielgrzymki z dwunastoletnim Jezusem do Jerozolimy (czyli w epizodzie dotyczącym ofiarowania w świątyni). W życiu dorosłego Jezusa postać św. Józefa już się nie pojawia, stąd większość biblistów uważa, że umarł prawdopodobnie jeszcze przed publicznym wystąpieniem Zbawiciela. Data i okoliczności jego śmierci pozostają jednak nieznane.

W pismach Ojców Kościoła i innych pisarzy chrześcijańskich św. Józef przedstawiany jest jako mężczyzna o wyjątkowej cnocie, np. Orygenes określał go „mężem sprawiedliwym”. Kościół stawia Józefa jako przykład całkowitego oddania i poświęcenia swojej rodzinie.

Liturgiczne wspomnienie św. Józefa po raz pierwszy spotykamy w Kościele wschodnim w IV wieku. Na Zachodzie obchody sięgają VIII w. Obecnie Kościół rzymskokatolicki oddaje św. Józefowi cześć dwukrotnie w ciągu roku liturgicznego: 19 marca - jako Oblubieńcowi Matki Bożej oraz 1 maja - jako patronowi ludzi pracujących (święto Józefa Rzemieślnika). Ponadto cały marzec jest poświęcony św. Józefowi, a dniem tygodnia, w którym się go wspomina, jest środa.

Św. Józef jest patronem Kościoła powszechnego. Jest również patronem małżonków i rodzin chrześcijańskich, ojców, sierot, cieśli, wszystkich pracujących i uciekinierów. Wzywany jest także jako orędownik umierających i patron dobrej śmierci; W Polsce św. Józef jest patronem aż 264 kościołów.